Rouw en verlies

Wat is rouw?

Rouw is het antwoord dat iemand geeft op het verlies van iemand (iets) waarmee een betekenisvolle relatie bestáát.

Johan Maes

Mensen rouwen wanneer ze een belangrijk verlies hebben meegemaakt. En ze verder moeten zonder diegene of datgene ze verloren.

We denken bij rouw aan het verlies van iemand door sterfte. Iemand die belangrijk voor ons is, is gestorven, en daardoor gaan we door een rouwproces.

Rouw kan ook voorkomen na andere verliezen. Bijvoorbeeld na een scheiding, het verlies van gezondheid, het verlies van werk, het niet hebben van kinderen, …

Soms speelt een verlies dat geleden werd tijdens de kindertijd, een belangrijke rol in het leven van de volwassene, zoals bij verlaat verdriet.

NIEUW: Hier vind je een artikel over wat je kan doen wanneer iemand ernstig ziek is en je hem of haar niet kan zien.

Vormen van rouw

Rouw na sterfte

Deze vorm van rouw is het meeste bekend. Er is iemand gestorven die belangrijk voor je is, en je moet verder zonder die persoon. Het verliezen van iemand is heel heftig. Iemand sterft, en komt nooit meer terug.

Iemand uit je nauwe familie: je ouder, broer, zus, partner, kind, ongeboren kindje
Iemand uit je grotere familie: je grootouder, neef, nicht, kleinkind, tante, nonkel, …
Je vriend(in), collega, leraar, mentor, minnaar, …
Je cliënt, patiënt, klant, …
Of iemand anders die erg belangrijk voor je was

Rouw na verlies

We kunnen ook rouwen om andere vormen van verlies. De rouw die hierbij hoort is vaak onzichtbaarder, zowel voor de persoon die het verlies meemaakt als voor de omgeving.

Er vallen heel wat uiteenlopende verliezen onder deze categorie.

Je bent ziek of hebt een beperking en bent je gezondheid verloren.
Iemand uit jouw omgeving is ziek of heeft een beperking.
Je bent gescheiden of komt uit een gezin dat uiteen gevallen is.
Je verloor je werk.
Je verloor je (t)huis.
Er werd een belangrijke relatie beëindigd, met een partner, een vriend(in), een familielid, …
Je bent kinderloos en rouwt om het niet hebben van kinderen.
Je verloor een vriendschap
Je verloor je land
…

Verlaat verdriet

Verlaat verdriet komt voor bij volwassenen die jong, als kind of tiener, een ouder of beide ouders verloren.

Dit is een vorm van rouw die niet altijd gezien wordt omdat het gaat om een verlies dat jaren, vaak decennia, geleden is.

Het verlies werd geleden toen de persoon nog jong was. Vaak denkt de omgeving, en soms de persoon zelf ook, dat het verlies nu al zo lang geleden is, dat er niet meer naar gekeken moet worden.

Maar een verlies uit de kindertijd kan een belangrijke impact hebben op het leven van de volwassene. Dat geldt voor het verlies van een ouder maar ook voor het verlies van een broer of zus of het verlies van een ander belangrijk iemand.

Kenmerken van rouw

Hoe een rouwproces eruit ziet, kan erg verschillen per persoon. Iedereen rouwt anders. En doorheen de tijd, kan je rouw er anders uit gaan zien.

Rouw zindert door heel ons zijn. Het zit in onze hele persoon. Het heeft invloed op onze emoties, gedachten, sociale relaties, gedrag, lichaam, dromen, wereldbeeld, …

Je rouwt niet enkel om de persoon die gestorven is, je rouwt om de persoon die je was geweest als de persoon die je verloor, nog leefde

Meghan O’Rourke

Ik som een aantal kenmerken op die bij veel rouwenden voorkomen (ik focus hierbij op volwassenen). Misschien herken jij je in een aantal hiervan. Ik deel ze op in een aantal categorieën:

Het voelen: Er kunnen intense gevoelens zijn, die soms overvallen, verwarrend zijn, elkaar snel opvolgen. Soms voelen we helemaal niets, is er een verdoofd gevoel. Of hebben we een gevoel van controleverlies.
Het denken: Soms piekeren we, of rumineren. Er komen beelden of herinneringen naar boven, gedachten aan hoe het anders had kunnen zijn, wat we anders hadden kunnen doen… Soms kunnen we ons minder goed concentreren, onthouden we minder of kunnen we niet goed nadenken.
Het lichaam: Ons lichaam kan mee-rouwen: vermoeidheid, pijn, slapeloosheid, spanning, verwardheid, buikpijn, hoofdpijn, spierpijn, … Als rouw vele jaren in ons lichaam zit, kan het ook voor chronische klachten zorgen of bestaande klachten verergeren.
Het sociale: Soms worden relaties met de mensen rondom ons hechter, soms verlopen de relaties moeilijker. Soms hebben we meer nood aan contacten met anderen, soms zonderen we ons meer af.
Het gedrag: Ons gedrag kan beïnvloed worden. We zijn bijvoorbeeld sneller geïrriteerd, geëmotioneerd, zijn sneller boos of trekken ons meer terug.
Het existentiële: Soms gaan we in vraag stellen wie we zijn, wat we belangrijk vinden in het leven, wat we geloven, hoe we ons leven verder willen invullen, …
Sommigen voelen zich erg alleen in hun rouw of weten niet goed hoe ze verder moeten met deze pijn, dit verdriet.

Heb jij een van deze verliezen of een ander belangrijk verlies meegemaakt? Wil je graag ondersteuning bij jouw proces? Dan kan je bij mij terecht. Je kan me bereiken via liese@ikengij.be of het nummer 0473 68 99 93.

Wil je graag ondersteuning bij jouw proces?

Dan kan je bij mij terecht.

Je kan me bereiken via liese@ikengij.be of op het nummer 0473 68 99 93.